Kəmalə Alıyeva
Süddə olan kalsium, fosfor, zülal və D vitamini kimi qida maddələrinin sümük inkişafı üçün çox vacib olduğunu bilirik. Xüsusilə kalsium sümük sıxlığını artıran və möhkəm saxlayan bir mineraldır.
İndex.az-ın araşdırmasına görə, boyumuzun artması əsasən böyümə plitələri kimi tanınan epifiz plitələrinin genişlənməsi ilə əlaqədardır. Piltələrin sağlam inkişafı üçün protein, kalsium və D vitamini lazımdır. Beləliklə, süd nəzəri olaraq bu ehtiyacları ödəyir, lakin bu, işin yalnız bir hissəsidir.
Bir araşdırmada, müntəzəm olaraq süd istehlak edən uşaqların sümük sıxlığının daha yüksək olduğu müşahidə edilir, lakin bunun boy artımına təsiri birbaşa aydın deyil. Bu, boy artımında südün təsirindən daha çox genetik və ətraf mühit faktorlarının həlledici olduğunu ortaya qoyur.
Boy artımına genetik faktorların təxminən 60-80% təsir etdiyi məlumdur. Ailə üzvlərinin orta boyu daha çox uşağın çatacağı boyu müəyyən edir, başqa sözlə, bununla bağlı sadə əməliyyatlar aparmaqla ana və atamızın orta boyunu müəyyən etmək olar.
Lakin bu o demək deyil ki, ətraf mühit faktorları və qidalanma əhəmiyyətsizdir. Kifayət qədər zülal və kalsium alınmazsa, genetik potensiala çatmaq çətindir və burada süd kimi qida maddələri işə düşür.
Başqa bir araşdırma göstərir ki, uşaqlar süd əvəzinə az proteinli içkilər qəbul etdikdə onların böyümə sürəti yavaşlaya bilər. Bu o deməkdir ki, süd dolayı yolla boy artımını dəstəkləyə bilər.
Bundan əlavə, bu gün laktoza dözümsüzlüyü və ya süd allergiyası kimi problemləri olan uşaqlar üçün badam südü və soya südü kimi alternativlər var. Bitki mənşəli südlər eyni şəkildə kalsium və D vitamini əlavələri ilə boy artımını dəstəkləyə bilər.
Buna görə boy artımı yalnız süd içməklə məhdudlaşmır. Balanslaşdırılmış qidalanma və fiziki fəaliyyət eyni dərəcədə vacibdir.
Uşaqlıq və yeniyetməlik dövründə fiziki fəaliyyət də boy artımına çox kömək edir. Basketbol, üzgüçülük və qaçış kimi idman növləri böyümə plitələrini stimullaşdırır və boy artımını dəstəkləyir. Bu səbəbdən süd içərkən hərəkət etməyi unutmamalısınız.