admin
Azərbaycanda dövlət dəstəyi ilə tətbiq edilən aqrar sığorta mexanizmi çərçivəsində ilk dəfə olaraq badam və qoz bağlarının da sığortası mümkündür.
İndex.az Aqrar Sığorta Fonduna istinadən xəbər verir ki, Nazirlər Kabinetinin 21 dekabr 2021-ci il tarixli qərarı ilə badam və qoz bitkiləri aqrar sığorta predmetlərinin siyahısına daxil edilib. Nəticədə bağ sahibləri öz əkinlərini yeni mexanizm vasitəsilə güzəştli şərtlərlə sığorta edə bilərlər.
Son illər Azərbaycanda badam və qoz bağlarının salınması geniş vüsət alıb. Hazırda ölkə ərazisində 2700 hektar badam bağı var, bunun yarısı intensiv və superintensiv bağlardır.
Ən çox badam bağları Abşeron, Qax, Ağsu, İsmayıllı, Siyəzən, Şamran və Füzulidədir. Qoz bağları isə 6 200 hektardan artıqdır. Ölkədə ən çox qoz bağları Oğuz, Şəki, Zaqatala, Quba, İsmayıllı və Ağcabədidədir.
Badam və qoz bağlarının aqrar sığorta haqqı regiondan və məhsuldarlıqdan asılıdır. Ölkənin müxtəlif regionlarda baza zərfi üzrə badam bağının sığortası üçün tariflər 1,56%-2,95% arasında, qoz bağı üçün tariflər isə 2,08%-4,20% arasında dəyişir.
Misal. 1 hektar badam bağının sığortası:
10 000 manatlıq məhsul gözlənilən badam bağının baza zərfi üzrə sığortalanması ölkənin regionlarından asılı olaraq 156-295 manat arasında dəyişir. Fermer bu məbləğin yalnız yarısını – 78-148 manatını ödəyir, qalan hissəni dövlət ödəyir.
Sığorta hadisəsi nəticəsində sahədəki məhsul tamamilə itirilərsə, sığorta
ödənişi 9 000 manat təşkil edir.
Misal. 1 hektar qoz bağının sığortası:
4 000 manatlıq məhsul şaftalı bağının baza zərfi üzrə sığortalanması ölkənin regionlarından asılı olaraq 83-168 manat arasında dəyişir. Fermer bu məbləğin yalnız yarısını – 42-84 manatını ödəyir, qalan hissəni dövlət ödəyir. Sığorta hadisəsi nəticəsində sahədəki məhsul tamamilə itirilərsə, sığorta ödənişi 3 600 manat təşkil edir.
Aqrar sığorta badam və qoz bağlarını
• dolu;
• qasırğa;
• fırtına;
• sel və subasma;
• leysan;
• şaxtavurma (donvurma),
• normadan artıq yağan qar yağıntıları;
• üçüncü şəxslərin hərəkətləri,
• ildırım;
• yanğın;
• zəlzələ,
• torpaq sürüşməsi və sair risklərdən qoruyur.
Əlavə ödəniş etməklə ərik bağını şaxtavurmadan (donvurma), dolu yağması nəticəsində keyfiyyət itkisindən və bitki xəstəliklərindən sığorta etmək olar. Eləcə də aqrar sığorta vasitəsilə badam və qoz ağaclarını məhvolmadan da sığortalamaq mümkündür.