Niyə buz suyun dibinə batmaq əvəzinə suyun üzərində üzür?

Buz, əlbəttə ki, sudan ibarətdir, lakin su və buzu fərqləndirən bəzi şeylər var. Bu fərqlər buzun niyə batmaq əvəzinə su üzərində üzdüyünü izah edir.

Index.az-ın araşdırmasına görə, suyun bərk forması olan su buzu maye formasından daha az sıx olduğu üçün üzür. Bir çox digər maddələr, əksinə, bərk fazada daha sıx olur. Başqa sözlə, buz kubları molekulyar quruluşlarına görə üzürlər.

Su molekulu (H2O) iki hidrogen atomundan və bir oksigen atomundan ibarətdir. Hidrogen və oksigen atomları elektron cütlərini paylaşaraq kovalent bağlar əmələ gətirirlər.

Hidrogen atomunun müsbət yükü başqa bir su molekulunun mənfi yüklü oksigen atomuna çəkilir və bu molekullar arasında hidrogen bağı yaranır. Su donduqda bu hidrogen bağları kristal qəfəsə çevrilir.

Aysberqlərin qalınlığı 30-50 metr olsa da, okeanda üzməsinin səbəbi budur.

Əslində bu yaxşı haldır. Çünki üzən buz, göllərin və okeanların donmuş səthinin altında həyatın inkişafına və çiçəklənməsinə imkan verir. Bundan əlavə, buz batsaydı, sualtı yaşayış yerlərində yaşayan canlılar üçün inanılmaz dərəcədə təhlükəli olardı.

NASA-nın Yer Rəsədxanasına görə, okean səthində üzən buzlar da okean sirkulyasiyası üçün həyati əhəmiyyətə malikdir. Su donduqca duz buraxır və altındakı suyu həddindən artıq duzlu və sıx edir.

Buzların yaratdığı bu sıx su okeanın dibinə çökür və dərin suları səthə doğru itələyir və okean suyunun dünya ətrafında dövr etməsinə kömək edir. Xülasə, buzun batmaq əvəzinə suyun üzərində üzməsi bir çox üstünlüklər gətirir.