Kəmalə Alıyeva
Sinqapurlu tədqiqatçılar yağış damcılarından elektrik enerjisi istehsal edə bilən yeni və effektiv üsul hazırlayıblar.
İndex.az xəbər verir ki, sadə şaquli borularla hazırlanmış üsul sınaqlarda 20 saniyə ərzində 12 LED-i işlədə bildi.
Müəyyən səthlərdən axan su yük qazana və ya itirə bilər. Beləliklə, komanda bir borudan keçən yağışa bənzər damcılardan elektrik istehsal edərək bu təsirdən istifadə etməyə başladı.
Şaquli borudan aşağı hərəkət edən su damcıları müəyyən bir axın nümunəsindən istifadə edərək elektrik enerjisi yarada bilər. Fiş axını adlanan bu üsulla planetimizə yağan davamlı yağışla təmiz və yenilənə bilən elektrik enerjisinin istehsal oluna biləcəyi göstərilmişdir.
Bu gün su elektrik stansiyaları ilə sudan istifadə etməklə elektrik enerjisi istehsal etmək mümkün olsa da, bu stansiyaları hər yerdə quraşdırmaq mümkün deyil. Tədqiqatçılar tərəfindən hazırlanmış bu üsul böyük bəndlərə və böyük miqdarda suya ehtiyac olmadan elektrik enerjisi istehsal etməyə imkan verdiyi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Tədqiqatçılar laboratoriyada metal iynələrlə örtülmüş bir qüllə yaradıblar ki, bu da yağış böyüklüyündə su damcılarının aşağıya damcılamasını təmin edir. Bunun altında diametri 2 mm olan 32 sm hündürlüyündə boru qoydular.
Boru elektrik keçirici polimerdən hazırlanmışdır. Damcılar bu borunun yuxarı hissəsinə dəydikdə, aralarında hava olan hissələrə bölündülər. Hava və su borulardan aşağıya doğru hərəkət etdikcə sudakı elektrik yükləri ayrıldı və borunun yuxarı hissəsinə bərkidilmiş naqillər və altındakı toplama qabı yaranan elektrik enerjisini topladı.
Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu tıxaclı axın sistemi daimi su axını ilə sınaqdan keçirilmiş sistemdən beş dəfə daha səmərəlidir və axan sudan gələn enerjinin təxminən 10%-i elektrik enerjisinə çevrilə bilər. Təcrübədə istifadə edilən damcı sürətləri təbii yağışdan daha yavaş olsa da, tədqiqatçılar quraşdırmanın real şəraitdə daha təsirli olacağına inanırlar.
Sonrakı sınaqlarda elm adamları suyun eyni vaxtda və ya ardıcıl olaraq iki borudan keçməsinin iki dəfə çox enerji istehsal etdiyini və 12 LED-i 20 saniyə ərzində işə sala bildiyini müşahidə etdilər.
Tədqiqatçılar metodun gələcəkdə böyük potensiala malik olduğunu vurğulayaraq, onun şəhər damları kimi ərazilərdə quraşdırıla biləcəyini və binaların təmiz enerji istehsalına töhfə verə biləcəyini qeyd edirlər.
