Kəmalə Alıyeva
Azərbaycanda tikinti materiallarının bir qisminin Rusiya və Ukrayna idxalından asılı olduğu, hazırda həmin materialların ölkəyə gətirilməsində müəyyən problemlər olduğu bəllidir. O cümlədən, bu prosesin adıçəkilən məhsulların qiymətinə təsiri də danılmaz faktdır.
İndex.az xəbər verir ki, Azərbaycan Tikinti Materialları İstehsalçıları Assosiasiyasının sədri Elxan Bəşirov “Report”a bildirib ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsi qlobal bahalaşmaya təkan verən səbəblərdəndir:
“Eyni zamanda, Rusiyadan gələn məhsulların da qiymətləri qalxıb. Bu proses əvvəlcə panika xarakterli oldu. Sonradan bu, səngiməyə başladı, ancaq əvvəlki vəziyyətə qayıtmadı”.
E.Bəşirov qeyd edib ki, bu bahalaşma hələ bir müddət də davam edəcək. O, prosesin neftin qiyməti ilə də əlaqəsindən danışıb:
“Neftin qiyməti qalxıb. Məlum olduğu kimi, bu bütün məhsullara təsir edir. Ona görə hesab edirəm ki, yaxın gələcəkdə tikinti bazarının əvvəlki səviyyəyə qayıdacağının gözləməyə dəyməz. Onun üçün dövlətimizin tikinti materiallarının istehsalını təşviq etməsinə ümid etməliyik. Gömrük siyasətinə, vergi yükləmələrinə yenidən baxmaq və bu cür məsələləri tənzimləmək lazımdır”.
Azərbaycan Tikinti İstehsalçıları Assosiasiyası Kommersiya Hüquqi Şəxslərinin İttifaqının sədri Ramiz İsayev “Report”a bildirib ki, Qərb ölkələrinin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalar Rusiyanın ticarət tərəfdaşlarına da təsir etməkdədir: “Azərbaycan Dövlət Gömrük Komitəsinin cari ilin yanvar ayı üzrə açıqladığı xarici ticarətin statistikasına əsasən Ukrayna və Rusiya ölkəmizin əsas ticarət tərəfdaşlarından biri kimi ticarət dövriyyəsində müvafiq olaraq 3 və 4-cü yerləri tutur. Hazırda davam edən müharibənin bu ticarət dövriyyəsinə təsir edəcəyi şübhəsizdir”.
Onun sözlərinə görə, hazırda rublun dəyərdən düşməsi də idxal olunan tikinti materiallarının qiymətinə təsir edə biləcək amillərdəndir: “Amma hazırda Rusiyaya tətbiq edilmiş sanksiyaların sözügedən ölkənin ixrac əməliyyatlarına da təsir edə biləcəyini göz önünə alsaq, o zaman ucuzlaşmanın yox, əksinə bahalaşmanın qaçılmaz olacağını deyə bilərik. Belə ki, Rusiya strateji əhəmiyyətli məhsulların ixracına limit və ya qadağa tətbiq edə bilər, bu da istehsalın azalmasına və ya dayandırılmasına səbəb ola bilər. Digər tərəfdən, bu ölkəyə müxtəlif istiqamətlərdə tətbiq edilən qadağalar idxalı da çətinləşdirə bilər”.
Tikinti materialları üzrə ekspert, “Azərbaycan Rieltorlar Assosiasiyası” İctimai Birliyinin icraçı direktoru Elnur Azadov qeyd edib ki, bu kimi problemlərlə ümumiyyətlə bütün inşaat materialları tədarükçüləri, istehlakçıları, daşınması ilə məşğul olan fiziki və hüquqi şəxslər üzləşiblər:
“Ən böyük problem Ukraynadan gətirilən inşaat materiallarının xammallarında var. Oradan artıq mal gəlmir. Mallar yalnız bəzi böyük partiyalarla ticarətlə məşğul olan şəxslərin anbarlarında qalıb. Onlar da qiymətləri kəskin artırıblar”.