Dünyada qadınların kişilərdən daha uzun yaşadığı deyilir.

İndex.az xəbər verir ki, bu uzunömürlülük fərqi, ümumiyyətlə, qadınların daha sağlam qidalanma və həyat tərzləri, sağlamlıqlarına artan diqqəti ilə əlaqələndirilir.

Yeni bir araşdırma isə başqa bir izahat təklif edir: təkamül. “Science Advances” jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, ömür fərqi təkcə insanlara aid deyil. Dişi məməlilər ümumiyyətlə erkəklərdən, erkək quşlar isə dişilərdən çox yaşayır.

Tədqiqatlar göstərir ki, qadınlar tibbi xidmət və yaşayış şəraitindəki irəliləyişlərdən asılı olmayaraq kişilərdən daha çox yaşaya bilər.

Tədqiqatçıların bu günə qədər apardıqları ən əhatəli analizdə şimpanzelər, gəmiricilər, marallar və bir çox quş növü də daxil olmaqla 1176 növ həm vəhşi təbiətdə, həm də zooparklarda izlənilib.

Araşdırmaya görə, məməli növlərinin 72 faizində dişilər erkəklərdən orta hesabla 12 faiz daha çox yaşayıb. Bu arada, quş növlərinin yüzdə 68-də erkəklər orta hesabla beş faiz daha çox yaşayıblar.

Tədqiqatçılar cinsi xromosomlardakı fərqlərin ömür fərqini izah etməyə kömək edə biləcəyini söyləyir. Məməlilərdə, dişilərdə iki X xromosomu var, kişilərdə isə bir X və bir Y xromosomu, dişiləri "zərərli" genetik mutasiyalardan qorumaqla potensial olaraq fayda təmin edir.

Quşlarda dişilərdə iki fərqli xromosom var, kişilərdə isə iki cüt eyni xromosom var ki, bu da kişilərə sağ qalma üstünlüyünü verir.

Bununla belə, Almaniyadakı Maks Plank İnstitutunun təkamülçü tədqiqatçısı Yohanna Stark bəzi növlərin gözlənilən nümunənin əksini göstərdiyini dedi.

"Məsələn, bir çox yırtıcı quşda dişilər erkəklərdən həm böyükdür, həm də daha uzun ömürlüdür. Beləliklə, cinsi xromosomlar hekayənin yalnız bir hissəsi ola bilər", - o əlavə edib.